Na wszelki wypadek: horizontal i vertical bar chart
Jeśli już mówimy o barach, to najpierw drobne BHP. Pionowych i poziomych wykresów słupkowych nikomu przedstawiać nie trzeba. Gdyby jednak ktoś zagubił się w naszych „barach”, polecam błyskawiczny trick otrzeźwiający. Skrót klawiaturowy CTRL +W podniesie do pionu nawet drzemiące gdzieś po imprezie słupki. Na pasku menu jest też taka „otrzeźwiająca ikona”.
Rozbiegówka czyli stacked, side-by-side i bar in bar chart
Wiele napisano o tym, że wykresy słupkowe to najlepsze i jedne z najprecyzyjniejszych wizualizacji. Tyczy się to jednak głownie tych najprostszych.
Jeśli wykresy – jak drinki – mogą być oklepane, albo nieco mdłe, to mam trzy świetne przykłady. Dwa pierwsze dostępne są z poziomu zakładki Show Me. Nie zawsze są jednak optymalne. Dlaczego? Ich rolą jest zapewnienie porównywalności wartości dla dwóch kategorii jednocześnie.
Stacked bar chart jest w pełni czytelny tylko dla tej kategorii, która zaczyna się od osi liczbowej. „Wyżej” brak wspólnej linii odniesienia.
Side-by-side bar chart pozwala od razu widzieć relacje wartości sąsiadujących słupków. Jeśli jednak dzieli większa odległość, trudno cokolwiek o nich powiedzieć bez etykiet. Nawet, gdy należą do tej samej kategorii.
Bar-in-bar chart to w tej grupie relatywnie najlepsza, choć dość niszowa pozycja. Świetnie nadaje się po porównania dwóch wartości, np. zakładanego celu i poziomu jego realizacji. A do zbudowania takiej wizualizacji wystarczy prosty wykres dwuosiowy.
Czas trochę zakręcić czyli radial bar charts
Te wykresy to głównie domena infografik i Tableau Public. Użytkownika do ich sprawnego odczytywania często potrzebuje solidnego wprowadzenia. Jeśli za kryteria oceny przydatności wykresów przyjąć łatwość porównać, przejrzystość i intuicyjność to wypadają kiepsko. Z drugiej strony ludzkie oko lubi kształty zaokrąglone, więc w sposób naturalny wydają się ciekawe.
Jeśli lubicie wyzwania naukę ich rysowania warto dopisać do listy postanowień noworocznych. Niestety dla większości z nich trudno znaleźć zastosowanie z gatunku najlepszych praktyk. Wyjątek to radial column chart. Stanowi idealną metodę pokazywania przeważających kierunków. Nada się więc idealnie na różę wiatrów.
Kłopot z bar chart-ami opartyki o koło to ich nazewnictwo. Ich angielskie nazwy zwykle zawierają przymiotnik radial, czyli „oparty o promień”. Niekiedy circular. I tu zaczynają się schody. Co widzicie pod hasłem radial bar chart. Słupki rozchodzące się promieniście? Słusznie. Ale taki wykres bywa też nazywany circular bar plot, radial line graph lub radial column chart. Do tego pod nazwą radial bar chart, kryją się też słupki procentowe rysowane na obwodach koncentrycznych kół. Do tej nazwy dodajmy przymiotnik stacked, odpowiadający za układanie słupków na sobie. Dla odmiany efekt jest idealnie przewidywalny. Radial stacked bar chart to rozłożone promieniście słupki stacked bar. Sęk jednak w tym, że słupki czasem oparte są o wartości, a czasem o odsetki. W pierwszym przypadku to mozaikowy pierścień, w drugim nieco bardziej skomplikowana róża wiatrów.
Diverging bar chart, lżejszy kaliber do analiz ankietowych
Jeśli kogoś z was ten nomenklaturowy bałagan przyprawił o zawrót głowy czas, na coś naprawdę użytecznego. Mowa o diverging bar chart. Mimo nazwy technicznie rzecz biorąc jest to wykres Gantta. Pokazuje dla ocen w skali Liekerta odsetek poszczególnych ocen. Skala Liekerta zwykle oznacza nieparzystą liczbę wyborów np. od 1 do 5, wyznaczających skalę odpowiedzi. Słownie liczby od 1 do 5 mogą przekładać się np. na oceny od „Wcale mi się nie podoba” do „Fantastyczne!”. O słupkach mówi się tu, że są diverging, czyli „rozbieżne, rozchodzące się”, bo wspólnym punktem dla nich jest umowne „zero”. Linia je wyznaczająca na każdym słupku wypada dokładnie w połowie skali. Stąd wiadomo, że na pewne pytania odpowiedzi były relatywnie lepsze lub gorsze niż na inne.
Choć mało popularne są na tyle użyteczne, że temu rodzajowi wykresu i jego odmianom, poświęcony będzie jeden z kolejnych postów. A tymczasem w Nowym Roku życzymy wielu fantastycznych analiz!
Agata Mężyńska, Tableau Desktop Certified Professional
