W najnowszej wersji Tableau (2024.2) mamy wreszcie dostępne długo oczekiwane rozszerzenie bazowych funkcjonalności wizualnych pod nazwą Viz Extensions. Dzięki tej funkcjonalności możliwe jest wykorzystanie bardziej zaawansowanych wizualnie wykresów w dashboardach Tableau w prosty sposób. Do tej pory byliśmy ograniczeni do katalogu wykresów wbudowanych (natywnych), takich jak bar charty, line charty czy treemapy. Zakres ten oczywiście w większości zastosowań biznesowych jest wystarczający, zwłaszcza biorąc pod uwagę bardzo szerokie możliwości personalizacji i formatowania. Jednak bardziej zaawansowane wykresy, jak Sankey, Sunburst czy Chord wymagały dużych nakładów pracy – od zagęszczenia (densyfikacji) danych wejściowych po rozbudowane kalkulacje i odpowiednie ich ustawienie. Wszystko to powodowało, że zaawansowane wykresy były problematyczne w użyciu – czy to w jednorazowych zastosowaniach czy też regularnych. Teraz dzięki Viz Extensions ma się to zmienić.
Czym tak właściwe są Viz Extensions?
Tableau jako niezwykle elastyczne narzędzie było wykorzystywane do zaawansowanych wizualnie rozwiązań analitycznych od dawna. Co było utrudnione to odpowiednie przygotowanie danych i kalkulacji, ponieważ wymagało dużo pracy oraz było trudnym i żmudnym procesem. Wychodząc naprzeciw potrzebom użytkowników, teraz Tableau znacznie upraszcza ten proces. Viz Extensions są to niejako aplikacje webowe rozszerzające możliwości analityczne Tableau poprzez dostęp do nowych, niestandardowych typów wizualizacji. Te aplikacje są rozwijane zarówno przez Tableau jak i przede wszystkim przez niezależnych deweloperów. Dostępne są dla użytkowników z poziomu Tableau Exchange, który działa jak sklep z rozszerzeniami do Tableau. Dotychczas były tam dostępne akceleratory (predefiniowane formatki dashboardów), rozszerzenia dashboardów i konektory – a obecnie także Viz Extensions:
Rozszerzenia wizualne są tworzone przy użyciu JavaScript i następnie są integrowane z Tableau za pomocą Extension Api. Dzięki temu użytkownik dostaje gotowe rozwiązanie wizualne, które może wykorzystać i dostosować do swoich potrzeb:
Jak to działa?
Skoro wiemy już co to jest Viz Extension, następnym krokiem jest dodanie rozszerzenia do dashboardu. Odbywa się to poprzez wybór z pola Marks na naszym worksheet – lista Viz Extensions jest na samym końcu. Jeżeli jeszcze nie importowaliśmy żadnego rozszerzenia to będzie dostępny jedynie wybór Add Extension:
Po wyborze tej opcji pojawia nam się okno z dostępną listą rozszerzeń wraz z kilkoma filtrami. Obecnie dostępna jest tylko jedna wizualizacja rozwinięta przez Tableau – Sankey chart. Reszta pochodzi od niezależnych deweloperów – zdecydowana większość jest teoretycznie darmowa, ale warto zawsze zwracać uwagę na warunki użycia – część wymaga przykładowo oddzielnej licencji do publikacji. Czyli możemy sami korzystać, ale już publikacja wymaga dodatkowych kosztów. Aby wszystko nam zagrało do końca, VizExtensions muszą być także włączone po stronie Tableau Serwera albo Tableau Cloud. Po tym możemy publikować dashboardy z rozszerzonymi wizualizacjami.
Wybrane rozszerzenie możemy wybrać z listy, lub wskazać bezpośrednio z pliku lokalnego ściągniętego uprzednio z Tableau Exchange (poprzez wybór opcji Access Local Viz Extensions). Po dodaniu do naszego dashboardu rozszerzenie mamy dostępne w liście pod polem Marks:
Po wyborze rozszerzenia cały panel Marks będzie dostosowany pod ten wybór. W zależności od rodzaju wybranego Viz Extensions będziemy mieli różne opcje – w przypadku Sankey’a będą to Level, Link, Detail i Tooltip oraz panel z opcjami formatowania:
Budujemy niestandardową wizualizację w postaci wykresu Sankey’a
Sankey jest póki co jedynym Viz Extension stworzonym przez Tableau, oraz jedynym działającym na Tableau Public. Dlatego też na początek znajomości z rozszerzeniami dobrze jest zacząć od niego, mimo że nie jest to najprostszy typ wizualizacji. Wykres wywodzi się z wizualizacji przepływów energii w silnikach parowych przez irlandzkiego kapitana Matthew Sankey’a z 1898r. Obecnie stosowany jest do przedstawienia zmian przepływu danych wielkości pomiędzy dwoma lub więcej wymiarami (węzłami). Przykładowo możemy wykorzystać Sankey’a do wizualizacji zależności regionu odbiorcy do kategorii produktu, dodając odpowiednie wymiary do pola Level (stanowiące węzły wykresu) oraz odpowiednią miarę do pola Link (stanowiącą grubość połączeń):
Oczywiście możemy iść krok dalej i dodawać kolejne węzły, ale pamiętajmy że wtedy wykres robi się coraz bardziej nieczytelny z uwagi na liczbę połączeń. Dlatego lepiej zachować rozwagę w tym punkcie:
W panelu Format Extensions mamy z kolei dostępny szereg opcji formatowania – użyteczne są zwłaszcza opcje Padding i Allign Edges, wprowadzające nieco ładu do wykresu. Możemy także zmienić paletę kolorów, ale nie możemy ich indywidualnie przypisać do kategorii jak w natywnych wykresach:
Viz Extensions to krok w dobrym kierunku
Rozszerzenia wizualne to zdecydowanie użyteczna funkcjonalność, ale nie spodziewałbym się rewolucji zwłaszcza w środowisku biznesowym. Zaawansowane wykresy w codziennych zastosowaniach nie zawsze się sprawdzą, bo z reguły wymagają nieco czasu na zrozumienie. W jednorazowych, bardziej prezentacyjnych scenariuszach – jak najbardziej. Ale regularnego raportowania standardowych wskaźników efektywności – już nie bardzo. Do tego obecny katalog dostępnych rozwiązań nie jest zbyt imponujący – Tableau rozwinęło jedynie jeden wykres, a reszta pochodzi od niezależnych deweloperów. Używanie tych wykresów w pełni na równi z natywnymi zawsze wiąże się z mniejszym lub większymi kosztami lub ograniczeniami. Dlatego – do niecodziennych, jednorazowych zastosowań skomplikowanych wizualizacji – jak najbardziej Viz Extensions się sprawdzą. W regularnym, biznesowym zastosowaniu – nie do końca.
Mateusz Karmalski Tableau Author