Kolejna nowość w Tableau (2025.2) to długo wyczekiwane dynamiczne zakresy kolorów. Obok wprowadzonych jakiś czas temu (i również wyczekiwanych) dynamicznych zakresów osi to kolejny element zwiększający elastyczność dashboardów dla użytkowników końcowych. Nie jest to rewolucyjna zmiana, ale kolejny kroczek zwiększający aspekt „self” w self-service BI, jakim jest Tableau.
Kolory w wizualizacji danych
Kolory są niezwykle istotnym aspektem w zasadzie każdej wizualizacji danych. Od ich wykorzystania w dużej mierze zależy użyteczność i atrakcyjność naszych dashboardów. Są oczywiście całe poradniki dotyczące stosowania odpowiednich kolorów i ich funkcji oraz roli w przekazywaniu informacji. Tableau mając tego świadomość umożliwiało już wcześniej szeroki aspekt dostosowywania kolorów. Najprościej mówiąc, kolory możemy kodować wg wymiarów (wartości dyskretne) lub wg miar (wartości ciągłe).
W pierwszym przypadku po prostu przypisujemy daną barwę do danej wartości dyskretnej:

W przypadku miar mamy do dyspozycji palety kolorów ciągłych – jednokolorowe lub wielokolorowe. Jeden kolor sprawdzi się do wizualizacji natężenia danej wartości (np. wartość sprzedaży), a wiele kolorów – do miar z wartościami zarówno ujemnymi jak dodatnimi (np. marża). Czasem użyteczne są także trzy kolory – z wybranym kolorem neutralnym:

Dodatkowymi opcjami personalizacji są również przedziały kolorów zamiast palety ciągłej (stepped color) oraz odwrócenie skali (reversed). Jest to przydatne w kilku scenariuszach, kiedy nie chcemy korzystać z pełnej palety kolorów albo miara którą wizualizujemy ma odwrotne znaczenie niż wielkość (czyli im mniej tym lepiej a nie na odwrót):

Zakresy kolorów – statyczne i dynamiczne
Do tej pory przy zmiennych ciągłych mieliśmy tylko dwie opcje do wyboru – zakres automatyczny lub wpisany na stałe „z ręki” w opcjach koloru. Zakres automatyczny przyporządkowywał wartości w zależności od minimum i maksimum dla aktualnie wyświetlanych danych (uwzględniający filtry). Jest to elastyczne rozwiązanie ale niestety podatne na zaburzenia w przypadku występowania outlierów – wartości znacznie odstających (w jedną bądź drugą stronę). Wtedy praktycznie większość danych ma jeden kolor, a wyróżniają się tylko ze znacznymi odchyleniami:

Rozwiązaniem do tej pory było jedynie ręczne ustawienie zakresów w opcjach koloru:

Jednak ta metoda pozbawia nas elastyczności w wyświetlaniu zakresu kolorów – przy wpisanych wartościach na stałe po filtrowaniu danych zakres się nie zmienia (jak przy zakresie automatycznym). Przez co znów możemy wrócić do punktu wyjścia – nieczytelnych zmian kolorów w niektórych scenariuszach:

Do tej pory z tymi ograniczeniami radzono sobie na różny sposób – albo poprzez miary pomocnicze, albo poprzez filtrowanie outlierów, albo poprzez inne mniej lub bardziej zaawansowane kombinacje. Nie było jednak złotego środka, zwłaszcza z punktu widzenia użytkownika końcowego.
Dynamiczne zakresy kolorów
Na ratunek przychodzą dynamiczne zakresy barw, na wzór dynamicznych zakresów osi. Podobnie jak tam, tutaj również możemy sterować wartościami za pomocą parametrów, co właśnie tworzy tą dynamiczność. Mamy również znane z poprzednich wersji opcję Automatic (min/max aktualnych danych) i Custom (stałe wartości), ale też możemy wybrać Parametr (dla Start, Center i End):

Samo okienko konfiguracji jest nieco odświeżone wizualnie i posiada nowy układ, natomiast funkcjonalnie jedyna nowość to właśnie wykorzystanie parametru:

Można się zastanowić, czy aby na pewno inne okienko do wpisywania wartości na stałe to faktycznie taka duża zmiana. Zamiast wpisywania wartości w ustawieniach koloru – robimy to w końcu w polu parametru. Z punktu widzenia dewelopera może nie jest to duż zmiana, natomiast z punktu widzenia użytkownika – zdecydowanie. Bez parametru można by to zrobić jedynie poprzez edycję dashboardu (co wymaga odpowiednich uprawnień i umiejętności). Dzięki sterowaniu parametrem zwiększamy elastyczność naszej wizualizacji umożliwiając personalizację użytkownikom końcowym.
Edycja manualna to jeden aspekt, drugi to wykorzystanie akcji na parametrach. Dzięki akcjom możemy uaktualniać wartości parametrów w zależności od wyboru na wykresie. W tym celu dodajemy akcje dla dwóch parametrów (start/end), wskazując odpowiedni target parameter (który chcemy zmieniać), source field (nasza miara) oraz co bardzo ważne agregację – minimum dla startu zakresu oraz maksimum dla jego końca:

Dzięki temu po zaznaczeniu fragmentu danych paleta kolorów dostosuje się do wyboru:

Kolejną zaletą sterowania za pomocą parametrów jest możliwa wpływania na wiele zakresów kolorów na różnych wizualizacjach na raz. Każdą legendą kolorów można podpiąć pod ten sam parametr i sterować wszystkim legendami na raz na dashboardzie:

Kolejna funkcjonalność zwiększająca elastyczność
Dynamiczne zakresy osi to kolejna pożądana i użyteczna funkcjonalność, którą docenią zarówno deweloperzy jak i użytkownicy końcowi. Dostajemy tym samym coraz więcej opcji pozwalających customizować wizualizacje również po stronie odbiorców, co w dobie rosnącej istotności danych jest ważne. Nie jest to może game-changer, natomiast w pakiecie z innymi drobnymi usprawnieniami Tableau staje się jeszcze bardzie self-service BI.
Mateusz Karmalski Tableau Author